- Đường đường quốc khố Đại Minh ta mà chỉ có thể lấy ra hai vạn hai?
Gia Tính ngớ người:
- Bạc đâu rồi? Bị chuyển hết về nhà Phương Ti Nông ngươi rồi à?
- Nếu bệ hạ không tin có thể phái người tới quốc khô, tới nhà thần kiểm tra.
Phương Độn oan khuất vô hạn nói:
- Nếu vi thần có tham ô một mảy may gì, mặc bệ hạ xử trí.
- Không tham ô là không có tội sao?
Gia Tĩnh đột nhiên nổi giận:
- Cả quốc gia lớn như thế giao cho ngươi quản lý tiền bạc, quản lý cho chỉ còn lai vạn hai lượng bạc, hiện giờ có chém ngươi cũng không ai bảo oan.
Phương Độn hơn năm mươi tuổi, quản lý tiền lương đã hơn hai mươi năm, có thể nói cao thủ đứng đầu phương diện tài chính của Đại Minh, nghe hoàng đế hạ thấp bản thân mình như thế, ông ta đương nhiên cãi lý. Liền lấy từ trong ống tay áo ra một quyển sổ, dùng hai tay dâng lên nói:
- Vừa vặn hộ bộ tính toán xong thu chi quốc khố năm nay, đã biên thành sách, mời hoàng thượng ngự lãm.
Gia Tĩnh gật đầu, Hoảng Cẩm liền quyển quyển sổ kia lên, Gia Tĩnh thấy bên trên viết hàng chữ nhỏ chỉnh tề " tổng sổ sách năm Gia Tĩnh thứ ba mươi tư."
Ông ta miết tay lên bìa quyền sổ mấy lượt, dường như suy nghĩ có nên mở ra xem thứ sổ sách nát bét này không.
"Con dâu xấu thế nào cũng phải gặp mẹ chồng." Gia Tĩnh thầm thở dài, vẫn mở trang đầu tiên ra, bên kia Phương Độn cũng lên tiếng:
- Như bệ hạ đã thấy, năm Gia Tĩnh thứ ba mươi tư, hai kinh mười ba tỉnh tổng cộng thu ba nghìn ba trăm bảy lăm vạn lượng, đồng thời khoản chi tiêu dự toán đầu năm các tỉnh là hai nghìn chín trăm bảy mươi lắm vạn lượng. Cho nên tiền thuế nộp vào quốc khố chỉ là bốn trăm vạn lượng.
- Nhưng sổ sách các bộ năm nay báo lên, tổng hao phí lại lớn đến một nghìn một trăm vạn lượng, thu chi hai đằng bù trừ, thiếu hụt lên tới bảy trăm vạn lượng.
Phương Độn lưng hơi cong, nếp nhăm trên mặt rất sâu, quá nửa là bị đống hỗn độn này làm gây ra.
Phương Độn nói xong, Gia Tĩnh đế vẫn đang đọc quyển sổ đó, đợi xem tới trang cuối cùng liền quẳng ngay sang một bên, nhắm mắt lại nói:
- Cái thứ rắm xúi quẩy này đợi qua năm mới hẵng hay, giờ đối phó với khó khăn trước mắt đã...
Ông ta nhìn Hoàng Cẩm ở bên cạnh:
- Không phải đã nói đồng thiết cục đã giao ngân khoáng lên kinh trước năm mới rồi sao?
Đồng thiết cục ý nghĩa đúng như cái tên, đó là ban nghành giám sát sản xuất khoang sản quốc gia, thuộc về ti lễ giám của nội đình, cho nên hoàng đế mới hỏi Hoàng Cẩm.
Hoàng Cẩm cung kính đáp:
- Hồi bẩm bệ hạ hôm nay vừa mới đưa vào quốc khố, biên lai của Phương đại nhân còn nằm trong tay nô tài.
Đại Minh không có nội khố, nói cách khác thu nhập của hoàng đế cũng đưa vào quốc khế, tương tự hoàng đế muốn tiêu tiền cũng lấy trực tiếp từ quốc khố.
- Mặc dù là tiêu lẹm tiền năm sau, nhưng tạm thời cứu tế đã.
Gia Tĩnh phất tay:
- Phương ái khanh, lấy số tiền đó ra dùng đi.
- Hồi bẩm bệ hạ, số tiền đó đã bị các bộ đặt trước rồi.
Phương Đôn bất lực nói:
- Cho nên quốc khó chỉ còn lại hai vạn hai có thể dùng thôi.
- Bộ nào mà nhanh tay như thế? Bạc của trẫm còn nóng hổi cơ mà.
Hàng mi mảnh dài của Gia Tĩnh run run, giọng mang vẻ tức giận:
- Nói mau.
- Bẩm bệ hạ công bộ, binh bộ, lại bộ.
Phương Độn chậm rãi nói:
- Công bộ muốn năm mươi vạn lượng, binh bộ muốn bảy mươi vạn lượng, lại bộ ba mươi vạn lượng. Thêm vào hai mươi vạn lượng còn tồn khó ban đầu, đã cấp hết cho lại bộ.
- Vội vàng lấy tiền như thế để làm việc gì?
Ngữ khí của Gia Tĩnh cực kỳ bất thiện.
- Binh bộ lấy tiền sửa cửa thành và tường thành.
Phương Độn rầu rĩ đáp:
- Bốn cổng thành cùng hơn mười dặm tường thành bị sập, các nơi khác cũng cần gia cố lại. Bọn họ báo lên là một trăm vạn lượng, thần cuối cùng chỉ cấp cho bảy mươi vạn lượng, đợi nội các viết hóa đơn là giao tiền.
Gia Tĩnh hừ một tiếng nói:
- Công bộ thì sao, tham gia vào làm cái gì?
Phương Độn nuốt nước bọt thầm nghĩ:" Sao vấn đề của bộ nào cũng đi hỏi ta, đúng là xúi quẩy." Bề ngoài không dám chễ nải, đáp:
- Là để sửa Tây Uyển cho bệ hạ.
Tây Uyển là nơi ở của Minh Thành Tổ trước khi đăng cơ, mặc dù phong thủy cực tốt, nhưng dù sao hơn một trăm năm mươi năm không có ai ở, sau khi Gia Tĩnh chuyển vào, mỗi năm đều tốn không ít tiền tu sửa, nhưng vẫn còn rất nhiều phòng sập sệ, lần này động đất một cái là sập luôn.
Gia Tĩnh mày nhíu lại cực khẽ, trầm ngâm một lúc rồi hỏi:
- Lại bộ thì sao?
Phương Độn thở phào, lại bộ thượng thư Lý Mặc ở đây, tất nhiên không cần ông tay lên tiếng. Lý Mặc đứng ra báo:
- Hồi bẩm bệ hạ, lại bộ nợ lương các năm của kinh quan đã lên tới hơn hai trăm vạn, năm mươi vạn lần này chỉ bù đắp được một phần tư.
Gia Tĩnh nghe thấy ai cũng có lý, ai cũng cần có tiền. Vậy thì phải làm sao? Ngậm đắng nuốt cay chứ làm sao. Im lặng tới nửa khắc ông ta mới nói:
- Chỉ tu sửa hai cổng thành bên ngoài xong đã, tường nội thành để sau. Còn phòng ốc sập ở Tây Uyển cũng đừng sửa nữa, chỉ sửa cung Ngọc Hi của trẫm là được rồi, trẫm ở nơi khác không quen.
Nói tới đó hơi xấu hổ bảo với Lý Mặc:
- Còn lương bổng của kinh quan cũng không cần vội nhất thời, phát chút tiền năm mới là được, đợi năm sau khôi phục lại rồi bồi thường.
Thân là đại lão bản, ông ta không trả nổi lương cho nhân viên, đúng là chẳng phải việc vinh quang gì, có điều Gia Tĩnh quen rồi.
Lý Mặc vừa mới nghe hoàng đế nói"chỉ sửa cung Ngọc Hi" là biết ngay bớt xén tiền lương rồi, người liền liền run lên rồi, may mà chân còn đứng vững, vất vả hỏi:
- Không biết bệ hạ có thể cấp bao nhiêu?
- Năm vạn lượng, ngươi thấy sao?
Gia Tính hơi chột dạ nói, thấy Lý Mặc mặt tái mét, lập tức thêm vào năm vạn lượng:
- Mười vạn lượng là đủ rồi chứ? Năm mới thế là được, không cần nhiều hơn.
Lý Mặc nói:
- Bình thường miễn cưỡng đủ, nhưng sau thiên tai, vật giá ắt tăng vọt, chút tiền đó chỉ đủ các đồng liêu ăn bánh bao chay đón năm mới.
Thấy lời ông ta có lỏng hơn, Gia Tĩnh cười bảo:
- Quốc gia có nạn, mọi thứ đều phải tiết kiệm, đạo lý này khanh nói rõ ràng với bọn họ, nếu có người không chấp nhận, cứ bảo tới tìm trầm...
"Trẫm lấy gậy ra chiêu đãi" câu cuối cùng này không nói gia khỏi miệng được.
- Thần... Thần tuân chỉ.
Suy nghĩ tới kế hoạch tiếp theo của mình còn phải cần bệ hạ ủng hộ, cho nên Lý Mặc quyết định đồng ý. Cho dù sẽ bị đồng liêu chửi cho ngập trong nước bọt. Nhưng kinh nghiệm của Nghiêm các lão nhắc nhở ông ta, làm vui lòng bệ hạ mới là thực, còn tất cả đều là phù vân hết, cho nên ông ta không sợ bị đồng liêu mắng.
- Như thế thì hộ bộ bỏ ra được bao nhiêu tiền?
Gia Tĩnh đế hỏi.
Phương Độn trầm ngâm:
- Nếu chỉ sửa cổng thành bên ngoài, bốn chục vạn lượng là đủ. Bớt được ba mươi vạn lượng. Nếu chỉ sửa cung Ngọc Hi thì mười lăm vạn lượng là đủ, tiết kiệm được mười lăm vạn lượng; thêm vào bốn mươi vạn lượng lương bổng. Vị chi còn tám mươi lăm vạn lượng. À thêm vào tiền dư là tám bảy vạn hai...
- Miễn cưỡng đủ rồi chứ?
Gia Tĩnh không chắc lắm.
- Bệ hạ nhân từ.
Nghiêm các lão từ đầu tới cuối làm lão tăng nhập định chọn đúng lúc lên tiếng:
- Số tiền này đủ cho bốn mươi vạn dân vượt qua mùa đông rồi.
- Vẫn chưa đủ.
Lý Mặc xen vào:
- Căn cứ vào kinh nghiệm của năm Gia Tĩnh hai mươi bảy, triều đình phải chuẩn bị cứu tế cho ít nhất một trăm vạn... Nếu diện tích tai nạn tăng lên, con số này cũng tăng gấp bội theo, nếu không sẽ hình thành lưu dân.
"Ừm" Gia Tĩnh gật đầu, đạo lý này ông ta đương nhiên là hiểu, ánh mắt quét qua mặt các khanh, chậm rãi nói:
- Mệnh lệnh quan thân phú dân quyên góp cứu tế đi.
Đây là cách chẳng đặng đừng, nhưng hiện giờ lửa cháy ngang mày rồi, đành phải chấp nhận thôi.
Các đại thần đưa mặt nhìn nhau, Nghiêm Tung nhìn Lý Mặc, Lý Mặc đành nói:
- Xin hỏi bệ hạ, có thể bài trừ quan viên ra có được không, triều đình còn nợ lương bổng bọn họ, không tiện bắt họ móc túi ra nữa.
- Nợ lương đúng là thật, nhưng không đại biểu cho nhà bọn họ nghèo.
Gia Tĩnh đề cười lạnh:
- Lấy mấy người các ngươi ra mà nói, từ khi được bổ nhiệm tới nay, gia sản nhiều không đếm xuể, đừng cho rằng trấm không biết gì.
Mấy người vội quỳ sụp xuống, thề thốt mình tuân thủ luật pháp, không lấy của quần chúng một cái kim sợi chỉ, tuy nói thế họa chăng ma nó mới tin, nhưng không nói thế là đi gặp ma ngay.
- Trẫm không nói muốn tra các ngươi.
Gia Tĩnh nhếch mép cười nhạo:
- Trẫm chỉ muốn lấy các ngươi ra làm ví dụ. Thực tế ví dụ như trẫm đã nói trong kinh quan có rất nhiều, nhưng đó không phải là điều đáng hận nhất, đáng hận nhất là những kẻ này hoàn toàn không có lòng báo quốc, bình thường coi tham ô là chuyện thường, tới lú này rồi nếu không chịu bỏ một cọng lông, thì sẽ tra tới cùng.
Rõ ràng là muốn các vị đại quan lấy tiền ra trừ tai nạn.
Nhưng đại bộ phận quan viên thực sự không dư dả gì, chỉ dựa vào lương để sống, không có tiền mà bỏ ra thì sao? Dễ lắm, hoàng đế không muốn tiền của bọn họ, mà muốn dùng bọn họ dẹp cơn giận của trời cao.
Nói xong vấn đề cứu tế, ánh mắt Gia Tĩnh hướng về phương xa, lo lắng nói:
- Vẫn là câu đó, cứu tế là chỉ ngọn, không thể trị gốc. Không thể trị tận gốc sẽ lặp đi lặp lại, cứu tế mãi không dứt! Chỉ có thay đổi sai lầm, mong trời cao tha thứ mới có thể hỏa giải... Năm nay năm mới không tổ chức bất kỳ lễ ăn mừng nào, trầm từ đầu năm tới nguyên tiêu sẽ ở trong phòng kín tự xét lại mình. Các khanh mặc dù bận cứu tế, nhưng cũng không được chễ nải việc này.
- Chúng thân tự xét lại mình.
Các quan đồng thanh nói.
Gia Tĩnh gật đầu, nhìn Lý Mặc nói:
- Còn Lý thượng thư, khanh không cần tham dự cứu tế, chỉ cần làm tốt chức phận lại được.
Tới đó mắt nheo lại:
- Biết vì sao không?
- Tháng hai năm sau là sát hạch kinh quan.
Lý Mặc sát khí ngùn ngụt nói:
- Thần nhất định tận dụng cơ hội này thẩm tra kinh quan một lượt, quyết không để một con sâu mọt nào ở lại trong triều, xin bệ hạ yên tâm.
