Quan viên thường chỉ cần đưa ra ngoài làm huyện thái gia thôi đều lấy tự nọ hiệu kia để khao thưởng bản thân một chút, Thẩm Mặc làm tới tuần phủ rồi mà không đặt tự hiệu cho mình, làm Cao hiệu trưởng không hiểu.
Thẩm Mặc giải thích:
- Hạ quan luôn nhắc nhở bản thân, chớ nên đắc chí quá sớm, cho nên chưa lấy tự hiệu.
Cao Củng nghe thế vuốt bộ râu rậm, khen:
- Quả nhiên là người phi thường.
Ông ta chẳng bao giờ vỗ mông ai, một khi phá lệ, bản thân cũng thấy nổi da gà. Liền vội vàng chuyển đề tài:
- Có điều, ý nghĩa của việc lấy tự hiệu không chỉ thể hiện sự tôn quý của mình, còn thể hiện mình là bậc tôn trưởng.
Sư phụ lấy tên hiệu cho ngươi, người khác liền không thể gọi tên cha mẹ đặt cho ngươi nữa; tự mình lấy hiệu, người ta sẽ không xưng hô bằng tên sư phụ đặt cho nữa, tương đương với việc đem tên của sư phụ dâng lên thờ, cho nên Cao Củng mới nói như thế. Ông ta còn tiếp tục:
- Vốn đây chỉ là chuyện riêng của ngươi, nhưng nếu như đã làm ti nghiệp rồi, thì phải làm gương cho các học sinh, cho nên Chuyết Ngôn hãy cứ suy nghĩ cho kỹ nhé.
Thẩm Mặc bụng bảo dạ:" Ông đã nói đến thế rồi, ta còn suy nghĩ cái gì được nữa?" Liền cười đáp:
- Đại nhân nói chí phải, là do hạ quan suy nghĩ thiếu chu toàn, hạ quan sẽ nghĩ ngay một cái.
- Vậy nghĩ ngay đi, một lát nữa giới thiệu cho các sư phụ học sinh trong trường còn có cái biệt hiệu thì thỏa đáng hơn, Chuyết Ngôn thấy cái phải không?
Trương Cư Chính nghe thế cười thầm:" Còn tưởng Cao Túc Khanh có thái độ khác với Thẩm Mặc, kết quả vài ba câu đã lộ ra bản chất."
Thẩm Mặc đã nghe nói tới ép hôn, cũng đã nghe tới ép nợ, chỉ chưa nghe tới ép đặt tên:" Thế này chẳng phải cố ý làm khó người ta à?"
Đương nhiên oán thì cứ oán, tên vẫn cứ phải đặt, chỉ đành bắt đầu khởi động đầu óc:
- Hay là goi luôn Thiệu Tô đi, kỷ niệm cố hương và quê hương thứ hai của hạ quan.
- Ý nghĩa không tệ.
Cao Củng suy nghĩ một lúc rồi lại nói:
- Có điều cái tên "Thiệu Tô" có chút nữ tínhtựa hồ không thích hợp lắm.... Lão phu nói thế Chuyết Ngôn không để bụng chứ?
Thẩm Mặc cười rất gượng gạo:
- Đại nhân nói đúng lắm.
Ai ngờ Cao Cùng chẳng để ý tới thái độ của y, càng nói càng hứng:
- Chi bằng gọi là Giang Nam đi, Thiệu Hưng cũng là Giang Nam, Tô Châu cũng là Giang Nam, cùng là một ý tứ, nhưng mà khí thế hơn nhiều.
Trương Cư Chính ở bên cạnh toát mồ hôi, cuối cùng không nhịn được xen vào:
- Đại nhân, chuyện lấy tự hiệu này hình như không tiện làm thay.
Cao Củng bấy giờ mới hơi chút xẩu hổ, cười lớn lấp liếm:
- Ta chẳng qua là đưa ra kiến nghị thôi, đương nhiên còn cần Chuyết Ngôn định đoạt rồi.
Thẩm Mặc còn nói được gì nữa, chỉ đành nặn ra nụ cười nói:
- Giang Nam đúng là nghe hay hơn Thiệu Tô nhiều, cứ dùng cái này vậy.
- Chuyết Ngôn có thể nghĩ một cái khác mà...
Cao Củng lại bắt đầu nổi hứng khiêm tốn.
Thẩm Mặc thì nghĩa:" Mẹ nó, còn vờ vịt cái quái gì nữa?" Đối với việc hầu hạ lãnh đạo, y có kinh nghiệm phong phú từ kiếp trước, sao làm trái ý tốt của Cao Củng được, cho nên kiên quyết nói:
- Không cần nữa, tuyệt đối không cần đổi nữa.
Cao Củng mừng lắm:
- Giang Nam, sau này gọi ngươi như thế nhé...
Dừng lại một chút, lại hỏi:
- Được không?
Thẩm Mặc chán lắm rồi, cười khổ:
- Đại nhân cứ gọi hạ quan là Chuyết Ngôn thì hơn.
Điều này thể hiện tôn kính với trưởng bối và cấp trên.
Cao Củng lại lắc đầu:
- Cứ gọi là Giang Nam thì hơn.
"Mặc xác ông." Thẩm Mặc hoàn toàn bất lực rồi, không khỏi lo lắng, sau này sống sao nổi với lão điên này đây?
Lấy tên cho y xong, Cao Củng nói:
- Chúng ta vào chuyện chính nhé, trước tiên ta giới thiệu sơ qua tình hình của Quốc Tử Giám.
Thẩm Mặc trang nghiêm nói:
- Xin đại nhân cứ nói, hạ quan rửa tai lắng nghe.
- Đại Minh ta mặc dù có hai tòa học phủ tối cao, nhưng không cần phải nghi ngờ rằng Bắc giám mới là trung tâm. Quốc tử giám chúng ta đảm nhận trọng trách giáo dục nhân tài cho quốc gia, mặc dù không hiển hách, nhưng đại kế quốc gia ở đó, không cho phép có chút lơ là qua quít nào.
Nói tới đó vẻ mặt ông ta trở nên vô cùng nghiêm túc, Thẩm Mặc nghiêm nghị đáp:
- Hạ quan nhớ kỹ rồi.
Cao Củng gật đầu:
- Trong giám ta là tế tửu, hai vị là ti nghiệp, ba người chúng ta cùng nắm giữ chuyện huấn đạo nho học, là đầu não của Quốc tử giám. Bản giám phía dưới còn thiết lập bốn đường thằng khiên, bác sĩ, điền bộ, chưởng soạn... Trong đó thằng khiên phụ trách giữ tiết tháo của giám sinh ngay thẳng, đánh giá thành tích dạy học của giáo viên; đường bác sĩ có ngũ kinh bác sĩ, có trợ giáo, phân chia ra dạy dỗ giám sinh bản giám; điển bộ thì nắm giữ tiền bạc cũng chuyện chi tiêu; chưởng soạn là nơi phụ trách ăn uóng không cần phải nhắc tới.... Đáng lý ra thì thánh công cũng thuộc Quốc tử giám chúng ta, có điều người ta khoái hoạt ở bên ngoài, xưa nay không qua lại với chúng ta, coi như không tồn tại là được.
Thẩm Mặc gật đầu:
- Hạ quan hiểu mà.
- Nói hết các chức vụ trong giám, lại nói tới giám sinh, cái này phải nghe cho rõ ràng.
Cao Củng thao thao bất tuyệt:
- Học sinh trong giám chia làm bốn loại: Cử giám, cống giám, ấm giám, lệ giám. Bọn họ tốt xấu khác nhau. Cử giám là cử nhân tới kinh sư thi hội bị trượt, do hàn lâm việc lựa chọn đưa vào quốc tử giám học tập, những người này có thể xem như tinh anh trong giám, tố chất bản thân cao, lại là quan thân, cho nên không cần quản thúc, chỉ cần cung cấp chỗ đọc sách cho họ là được.
- Cống giám là học sinh do phủ học các châu phủ trong thiên hạ tuyện chọn đưa vào giám học tập.
Cao Củng chẳng ngần ngại nói:
- Chuyết Ngôn cũng là người từng trải rồi, tất nhiên biết bởi vì cống cử chỉ có cái hư danh, kết quả biết thành luận bối phận đẳng cấp, hoàn toàn là kẻ ăn gạo lẫm nhiều thì được ưu tiên mà thôi... Cho nên một là tuổi thì cao, học vấn lại kém, bởi thế thành tích của cống giám rất là tệ.
Nói tới đó liền cười:
- Có điều may là mục đích của bọn họ không phải là đọc sách nữa, mà là qua quít vài năm, tới địa phương làm viên tiểu lại thôi. Cho nên chỉ cần ước thúc lời nói hành vi của bọn họ, giáo huấn đạo đức, còn về phần học thức, thì không cần chú trọng làm gì.
- Ấm giám là con cháu quan viên tam phẩm trở lên, cùng với con cháu huân tước đưa vào giám đọc sách; lệ giám là quốc gia có chuyện, tiền không đủ dùng, bình dân cống nạp cho quan phủ xong, đặc cách cho con cháu vào giám học tập, cho nên còn gọi là dân sinh. Ấm sinh và lệ giám cơ bản giống như cống sinh, cũng chẳng cần yêu cầu gì về học tập, chỉ cần ước thúc cử chỉ hành vi không để bọn họ làm cho bản giám mất mặt là được.
Thẩm Mặc nghe Cao Củng giới thiệu xong, thầm nghĩ:" Mấy cái việc này một mình sở thằng khiên làm hết là được, cùng lắm thì thêm sở chưởng soạn, cần gì tới bác sĩ với trợ giáo nữa?"
Trương Cư Chính đoán được suy nghĩ của y, liền nói:
- Ban đầu Quốc tử giám thối nát cả rồi, người nộp tiền vào giám tràn lan, làm bừa làm bậy trong giám, ra ngoài thì tầm thường vô dụng. Cái danh giám sinh bị người ta khinh bỉ, tình hình khác hẳn với thời đầu lập quốc.
Nói tới đó chuyển giọng:
- Nhưng từ khi đại nhân nhậm chức, quyết tâm thay đổi hiện trạng này, khôi phục thời thịnh vượng. Đem bốn loại giám cử, cống, ấm, lệ cho sở thằng khiên quản lý ước thúc. Đồng thời được bệ hạ đồng ý, nên tiến hành thêm tuyển cổng ở các phủ châu huyện, thông qua thi cử nghiêm khắc, phân loại học thức tốt xấu, người trẻ tuổi có tài mới được tuyển vào quốc tử giám học tập, hiện giờ tình hình chuyển biến tốt hơn hẳn rồi.
