Chương 63: Hậu duệ thanh quý. (2)
Theo y thấy, sự quan tâm của Triệu Tiến ngược lại đã khiến cho việc từ quan của cha y trở thành một việc bất đắc dĩ, hoặc là vì một có hành vi không đúng mực. Y liền lập tức đứng dậy giải thích:

- Gia phụ sau khi đỗ tú tài liền nhậm chức Ngự sử Đô sát viện, cấp trên, đồng liêu đều đặc biệt chiếu cố. Năm nay, gia phụ xuất kinh có 2 đường lên xuống. Lên thì có thể đi hai kinh làm Đốc học, xuống thì có thể đi tuần diêm các nơi, dù trong hay đục thì đều là những chỗ nhất đẳng. Tuy nhiên, gia phụ không mốn vì chuyện này mà làm tổn thương giao tình với bằng hữu đồng niên, vì thế nên mới chủ động cáo lão về quê để giữ trọn tình nghĩa.

Điều này khiến ngay cả Triệu Tiến cũng có nhiều chỗ không hiểu, đại khái là trên phương diện tranh đoạt quan vị chủ động nhượng bộ nên mới chủ động cáo lão về quê, những thiếu niên khác nghe vậy lại càng kinh ngạc, chỉ cảm thấy vô cùng huyền diệu, còn cụ thể thế nào thì đều không hiểu.

Nhưng Triệu Tiến cũng biết, trong chuyện này nhất định còn có vấn đề, Vương Triệu Tĩnh có thể tuyên bố với bên ngoài hợp tình hợp lý như vậy, nhiều khả năng không phải do đắc tội với thượng cấp hoặc tranh giành, đấu đá với cấp dưới, tuy nhiên, chắc chắn cũng không phải là vì tình nghĩa. Điều này chẳng qua chỉ là lý do để giữ thể diện trước mặt mọi người.

Câu hỏi kế tiếp liên quan đến Vương Triệu Tĩnh. Triệu Tiến cũng không muốn mọi người hỏi quá nhiều, khiến đối phương lâm vào khó xử, vì thế, hắn cố ý hỏi theo thứ tự, chẳng hạn, cái gì là Đô sát viện, cái gì là đốc học, tuần diêm.

Nhưng sau khi hỏi xong, Triều Tiến càng cảm thấy mơ hồ. Dựa theo giải thích của Vương Triệu Tĩnh, Ngự sử Đô sát viện là chức quan thất phẩm, nói phát triển lên khẳng định phẩm hàm phải cao hơn. Tuy nhiên, cái chức Đốc học ở 2 kinh Nam, Bắc kia cũng là quan thất phẩm, mà cái chức tuần diêm cũng là quan thất phẩm. Vậy thì có cái gì mà lên với xuống chứ.

Chủ đề câu chuyện đã thay đổi, mọi người đều không có hứng thú với chuyện quan vị; ngược lại đều vây quanh Vương Triệu Tĩnh mà hỏi về những chỗ chơi hay, những chỗ ăn ngon hay những thứ quý hiếm ở chốn kinh sư. Triệu Tiến cũng không tiếp tục truy vấn nữa.

Triệu Tiến không quen thuộc đối với quan trường triều Minh, đương nhiên không biết rõ sự khác biệt ở đây. Muốn nói quan chức Đại Minh quan trọng hay không, phẩm cấp cao hay thấp chỉ là biểu hiện ở bên ngoài, cụ thể bên trong lại vô cùng đa dạng. Trước hết, quan chức ở kinh thành có vị thế cao hơn rất nhiều so với ở địa phương, ngoài ra, quan thanh lưu* lại cao hơn rất nhiều so với trọc quan**. Địa vị của hai người khi thăng quan cũng có sự khác biệt lớn.

* Quan thanh lưu: quan chức do các sĩ tộc đảm nhiệm.

* Ttrọc quan: quan chức xuất thân từ tầng lớp thấp

Quan thanh lưu thất phẩm, sau khi xuất kinh làm Tri phủ tứ phẩm vẫn là chịu ủy khuất, mà Ngự sử Đô sát viện chính là chức quan tiêu chuẩn đối với quan thanh lưu ở kinh thành.

Ngự sử với Ngự sử cũng có sự phân biệt, mặc dù phẩm cấp như nhau, nhưn cũng có phân ra trên dưới, thanh trọc. Cùng là quan thất phẩm nhưng lại khác biệt như trời với đất.

Cao nhất cũng chính là chức vị thanh cao đáng quý nhất – ngự sử đốc học. Nhân tài ở các vùng Kinh sư, Nam Kinh và 2 miền Nam Bắc Trực Lệ nhiều vô kể, không phải tất cả đều được tham gia thi hương, vì thế trước mỗi kỳ thi hương, vị Ngự sử đốc học này sẽ tuần du qua các châu phủ, tiến hành khảo thí đối với các nhân tài ở Nam Bắc Trực Lệ, người qua được khảo thí này mới có thể tham dự kỳ thi hương.

Theo thông lệ Đại Minh, những quan hệ dạng như thí sinh là môn sinh của khảo quan, khảo quan là đại tông sư của thí sinh không phải là chưa có, điều này cũng tạo ra một mạng lưới quan hệ phức tạp trong tương lai. Làm một Ngự sử đốc học, bước tiếp theo là xuất kinh làm Tuần phủ, sau khi trở về chính là làm chức vụ cấp Lục bộ Thị lang. Có thể nói đây là vị trí bước đệm, vì thế được cho là thanh cao đáng quý nhất. Một khi ngồi được vào vị trí này rồi, bảo đảm sẽ một bước lên trời.

Dưới đốc học chính là tuần án. Tuần phủ và tuần án tự nhiên là có vị trí ngang hàng, kế tiếp chính là Ngự sử các đạo, tất cả đều là thanh lưu, dưới nữa mới là trọc quan.

Chức Ngự sử tuần diêm theo như lời của Vương Triệu Tĩnh chính là đỉnh cao của trọc quan. Cái gọi là trọc quan chính là chỉ chức quan không có hi vọng thăng tiến, tuy nhiên lại có nhiều màu mỡ.

Ngự sử tuần diêm có 4 người, Lưỡng Hoài, Trường Lô, Lưỡng Triết, Hà Đông mỗi nơi một người, câu nói “nhậm chức tuần diêm, 10 đời giàu có” xuất phát từ chỗ muốn ăn chính là nguồn thu thuế chính của Đại Minh. Việc buôn bán muối lậu lại càng là công việc hái ra tiền, Ngự sử tuần diêm là người duy trì trật tự, do đó cũng được những thương nhân buôn muối đút lót, hối lộ nhiều.

Ít nhất là Ngự sử tuần diêm sơ sơ mỗi năm cũng kiếm được hơn 10 vạn lượng bạc, còn nếu là ở Lưỡng Hoài và Trường Lô, một năm mấy chục vạn lượng bạc chỉ là chút lòng thành.

Ngự sử của Đô sát viện muốn thăng tiến tự nhiên đều nguyện ý đi làm đốc học. Nếu đã có tuổi, muốn kiếm tiền thì lại muốn đi làm tuần diêm.

Nếu Triệu Tiến biết điều này thì khẳng định sẽ càng cảm thấy mơ hồ trước những lời của Vương Triệu Tĩnh. Một Ngự sử rốt cuộc có bối cảnh như thế nào, không ngờ lại có thể giữa hai lựa chọn đưa ra quyết định như vậy.

Tuy nhiên, có thể tán gẫu nhiều như vậy cũng làm cho Triệu Tiến hiểu thêm nhiều điều.