Mặc dù Thẩm Mặc không nhận công, nhưng Cao Củng nhận ân tình này, chắp tay vái Thẩm Mặc.
Thẩm Mặc thở dài, đi qua đỡ ông ta lên, hai người đều hiểu nhau, không cần nói thêm gì nhiều, Thẩm Mặc mời Cao Củng ra là vì nước, nếu có chút lòng riêng tội gì đem tảng núi lớn chặn trước mặt.
Thẩm Mặc lên tiếng trước:
- Hi vọng Quản Trọng huynh, đừng làm Lão Bảo đệ thất vọng nhé.
*
Bảo Thúc Nha là người tiến cử Quản Trọng.
Thấy y đem nhà cải cách Quản Trọng so với mình, Cao Củng nổi lòng tri kỷ nói:
- Nay quốc sự nguy nan như tường sắp đổ, chính cần huynh đệ ta đồng tâm hiệp lực, để thành sự nghiệp vĩ đại chưa từng có.
Nhìn thấy vẻ chân thành của Cao Củng, Thẩm Mặc trịnh trọng gật đầu:
- Nguyện phò tá Tân Trịnh công thành đại nghiệp này.
Để thủ phụ nói ra lời "phò tá", dù là người không chịu phục ai như Cao Củng mặt cũng nóng lên:
- Hỗ trợ lẫn nhau mà thôi.
- Chim không đầu không bay được.
Thẩm Mặc lắc đầu:
- Để Tân Trịnh công làm chính, đệ làm phụ.
Cao Củng có thể thản nhiên mà nhận với bất kỳ ai, nhưng với Thẩm Mặc thì không dám, Thẩm Mặc nói lớn:
- Đệ đâu phải tác thành cho danh vọng của lão huynh, thuần túy là lo lắng cho quốc gia, vì sao đùn đẩy mãi, chẳng lẽ có lòng riêng?
Bị Thẩm Mặc nói thế, Cao Củng chắp tay nói:
- Vậy ta đành nhận.
- Nên như thế chứ.
Thẩm Mặc đứng dậy, vài Cao Củng thật sâu:
- Mong tấm lòng vì quốc gia triều đình của Tân Trịnh công vĩnh viễn không mất.
- Giang Nam...
Cao Củng cảm động hết sức, ông ta nhớ tới khi hai người ở Quốc tử giám, đã cùng ôm chí vì thiên hạ, mười năm sau thời khắc thực hiện cũng đã tới.
Hai người nắm chặt tay nhau, coi như kết minh, lúc này ai về chỗ nấy, thảo luận việc tiếp theo.
- Nay chuyện rối bung rối bét, không biết Giang Nam cho rằng nên bắt đầu từ đâu?
- Trước lập quyền uy, sau chỉnh đốn lề thói.
Thẩm Mặc trầm giọng nói:
- Phải làm tốt hai việc này mới nói tới cải cách cụ thể được, nếu không... Giống như đệ cải cách quân sự, Trương Thái Nhạc cải cách tài thuế, chỉ được nửa vời, làm người ta thất vọng.
- Đúng thế, ta cũng có suy nghĩ này, vậy phải làm sao?
- Lập quyền uy, ắt phải quét hết dư uy của kẻ trước.
Thẩm Mặc nhìn về phía trước, như muốn xuyên qua tường, thấy tương lai xa xôi:
- Lão huynh là lại bộ thượng thư...
Cao Củng hiểu ý gật đầu, trầm ngâm một lúc hỏi:
- Đệ thấy Triệu Trinh Cát thế nào.
- Người này lòng có tài tế thế, tâm có chí báo quốc, là người hết sức hiếm có.
Không ngờ Thẩm Mặc đánh giá Triệu Trinh Cát rất cao.
Nụ cười Cao Củng cứng lại, giọng trở nên nặng nề:
- Nói thế tức là không thể động vào ông ta?
- Phải động.
Thẩm Mặc bi ai nói:
- Trương Thái Nhạc nói đúng, lúc nguy nan thế này phải bớt tranh luận, trọng chiếu lệnh... Ài, để ông ta xuống địa phương làm quan lớn một vùng là chuyện lưỡng toàn kỳ mỹ.
Cao Củng gật đầu:
- Đúng thế.
Ấn tượng của Thẩm Mặc về Triệu Trinh Cát vẫn dừng ở lần tiễn Triệu lão phu tử nghỉ hưu, được tặng cuốn Mạnh Tử.
Thế nhưng sau khi nhập các lão Triệu lại như thành một con người khác, rất nhiều người nói ông ta nhìn thấy xếp phía trước toàn là hậu bối, cho nên tâm lý mất cân bằng.
Nhưng Thẩm Mặc biết, người này không nông cạn như thế, thứ ông ta thể hiện ra, chẳng qua chỉ là một loại thủ đoạn.
Là các lão tuổi cao nhất, nhưng vị trí xếp gần cuối, nếu cứ làm theo lệ thường thì e phải tới kiếp sau mới lên nắm quyền được, chỉ có ai cũng dám chọc, lúc nào cũng bày ra tư cách lão làng mới có quyền phát ngôn.
Triệu Trinh Cát có tài có lòng báo quốc là thực, nhưng ông ta đã trên 60 rồi, tư tưởng bảo thủ và cầu ổn định. Cùng Lý Xuân Phương, Trần Dĩ Cần đi theo con đường của Từ Giai, thành chướng ngại lớn nhất của cải cách.
Vì đuổi Từ Giai đi, Thẩm Mặc phải hi sinh rất nhiều, nhưng ngăn cản Cao Củng hạ thủ với ông ta, vì tán thưởng nhân phẩm của người này.
Đêm đó bàn kế xong, hôm sau Cao Củng liền về lại bộ nhậm chức, hôm đó là ngày 11 tháng 7 năm Long Khánh thứ hai, được hậu thế gọi là khởi điểm của cải cách ngàn đời...
Trước kia trọng điểm công tác của Từ Giai và Lý Xuân Phương chỉ là điều chỉnh chênh lệnh xã hội nghiêm trọng của Đại Minh, hóa giải một chút ít, nhưng không dám đụng vào "hiến pháp tổ tông", tất cả đều tuân thủ cái cũ, gặp phải vấn đề là đi đường vòng, không dám thăm dò cải cách toàn cục.
Nếu là Thẩm Mặc làm thủ phụ, chỉ e kết quả không chênh lệch là bao, ít nhất ở giai đoạn này, y chưa cho rằng tới lúc mình ra mặt.
May ưu điểm lớn nhất của y là biết đặt người thích hợp nhất vào một vị trí.
Cao Củng đúng là lại bộ thượng thư số một, ngày đầu tiên tới bộ, liền mở cuộc họp toàn thể ti quan, không hàn huyên, không rườm lời, lập tức vung ngay bảo kiếm trong tay lên.
Đầu tiên ông ta nghiêm khắc phê bình chế độ khảo sát nhân sự dùng trong hai trăm năm qua, ba năm khảo sát một lần, ba lần mới luận thăng giáng, mà năm 9 năm, có người chết, người đình ưu, sự cố v.v..v.. mà mất chức, có người thuận lợi thăng tiến liên tục, làm gì có chuyện ở nguyên vị trí chín năm đợi tam khảo? Mà cái gọi là khảo sát liền thành chỉ thăng không giáng.
Hoang đường hơn nữa, mỗi năm tới kỳ khảo sát, số lượng quan viên bị đánh trượt đều ngang nhau, Cao Củng chất vấn:
- Làm gì có chuyện cứ sáu năm số quan viên không hợp cách lại định sẵn như thế? Có thể thấy có kẻ muốn làm cẩu thả cho xong việc mà thôi.
Làm đám quan viên xấu hổ vô cùng.
Cao Củng trước nay không nể mặt kẻ thất chứng, chỉ ra:
- Dù là quan viên không hợp cách, lại bộ chẳng qua chỉ nói mập mờ lý do; còn kẻ đại gian đại ác thì làm như không biết, thậm chí là đảo lộn trắng đen, gọi là cao khiết. Loại khảo sát này chẳng qua là dung túng hổ lang, dìm chết cáo chuột hay kẻ không phục mà thôi.
Vì vậy Cao Củng nhấn mạnh làm nghiêm kỷ luật: Phàm là quan viên nhận lệnh mà không tới nhậm chức, tất cả miễn chức hạ cấp. Đối với quan tham ô bị tra ra bằng cứ, không cho phép phục chức; với quan viên bị khoa đạo đàn hặc với xác thực được chứng cứ mới xử trí; đối với quan viên lại bộ phạm pháp tội nặng thêm ba bậc. Yêu cầu ti quan lại bộ đem tất cả hồ sơ quan viên đóng thành sách, đồng thời phía dưới ghi chú rõ trước tiên làm gì, có xứng chức không, tránh dùng sai người. Đương nhiên quan viên đưa ra đánh giá phải chịu trách nhiệm, một khi dùng sai người phải bị trừng phạt v..v..v..
Hội nghị còn chưa kết thúc, tiếng than vãn đã nổi lên khắp nơi. Lại bộ là nơi quyền lực lớn nhất, béo bở nhất, rất nhiều quan viên dựa vào quyền lực nhân sự trong tay, thi ân với người khác kiếm chác. Nếu làm như Cao Củng, còn đắc tội hơn cả Đô sát viện, nghĩ tới thành nha môn thanh bạch lại còn đắc tội với khắp nơi, đám quan viên nghĩ, còn cho người ta sống nữa không?
Vì thế có một tên lang trung lấy dũng khí nói:
- Bộ đường, trước kia đâu có quy củ này.
Cao Củng liếc xéo hắn:
- Ngươi mới tới phải không?
Lang trung kia ngớ người:
- Vâng, hạ quan ở tỉnh, mãi tới nắm ngoái mới điều đến bộ.
- Chẳng trách.
Cao Củng vỗ vai hắn:
- Năm xưa ta còn là thị lang, liền nói tiền nhiệm của ngươi một câu, hiện giờ ngươi nghe kỹ, ta chỉ nói một lần.
Người kia liền bày ra vẻ rửa tai lắng nghe, Cao Củng trầm giọng nói:
- Nhớ kỹ, sau khi ta tới, là có quy củ này.
Nói xong mặc cho thị lang kia há hốc mồm, sải bước đi khỏi hội đường.
Muốn làm tốt việc gì, thì phải có công cụ làm việc trước.
Mà công cụ trong tay Cao Củng, là lại bộ, cho nên trước khi chỉnh đốn các nha môn khác, ông ta phải chỉnh lại bộ một lượt.
Đầu tiên, nghe nói ông ta muốn khảo sát trong bộ, đám quan viên tuy lo nhưng vẫn nghĩ, chẳng qua tân quan thượng nhiệm nên mới nhiệt vậy thôi, chẳng lẽ Ca Rậm Râu dám đuổi toàn bộ bọn ta sao, vậy ai làm việc cho ông?
