Sao mai chiếu sáng, Đông phương lộ ra màu bạc. Hẻm Bàn Cờ, Thẩm gia.
Thẩm An dậy thật sớm, trời chưa sáng đã dẫn người bắt đầu tay chân nhẹ nhàng bận rộn, còn vểnh tai nghe động tĩnh từ gian phòng Thẩm Mặc.
Nghe thấy tiếng lão gia thức dậy, khi bọn nha hoàn bắt đầu múc nước rửa mặt chải đầu cho lão gia, hắn bưng một cai mâm từ trên bàn, hai tay nâng đi vào phòng ngủ của Thẩm Mặc.
Thẩm Mặc đang đánh răng, vừa thấy hắn đi vào liền phun ra bọt kem trong miệng rồi cười nói:
- Loại lười như ngươi mà cũng dậy rồi à.
Thẩm An xấu hổ cười nói:
- Hôm nay là ngày đầu tiên lão gia phục quan nên ta hơi kích động.
Nói rồi vén tấm khăn trên mâm lộ ra bên trong một bộ quan phục đỏ tươi bảy thành mới, mười phần sạch sẽ. Hắn hơi kích động khom người nói:
- Mời lão gia thay y phục!
Thẩm Mặc nhìn bộ quan bào màu lam trên trên giá, cười nói:
- Gần đây hơi mập lên, cũng không biết có vừa người không.
- Béo tốt hơn, béo chút có quan uy!
Thẩm An vừa nói, vừa tự tay cởi áo ngủ cho Thẩm Mặc. Trước tiên mặc áo đơn lụa trắng, bít tất lụa trắng, lại khoác lên thâm y xanh ngọc, cuối cùng phi bào, đi giày đen đế dày, thắt đai lưng màu vàng, cuối cùng đội mũ ô sa.
Thẩm Mặc nhìn vào gương, con chim sơn ca đang giương cánh bay giữa giang sơn hải nha, cảm thấy thoải mái cả người...Y quả thật không thích con bạch nhàn đó, chung quy cảm giác nó có ý như "lấy không tiền, ăn không ngồi rồi".
Thẩm An cẩn thận vuốt ve cho y mỗi một nếp nhăn thật nhỏ trên quan bào, cảm khái vạn phần nói:
- Lão gia mặc quan phục vào vẫn là nhìn thuận mặt nhất.
Thẩm Mặc lắc đầu cười:
- Tiên kính la y hậu kính nhân, đây cũng không phải là thói quen tốt.
Nói xong liền tháo xuống quan mạo, vỗ vai Thẩm An bảo:
- Chuẩn bị ăn cơm đi, cơm nước xong ta phải đi làm rồi.
Ngày hôm nay hắn đi Quốc Tử Giám, không phải vì khoe khoang, mà là muốn xử lý một sự kiện rất khó giải quyết -- lúc trước hắn ra sức giữ Lý Chí Lý lão sư ở lại, đã sản sinh mâu thuẫn tương đối nghiêm trọng cùng với toàn bộ giáo sư, quan viên Quốc Tử Giám. Hôm qua, y nhận được 40 vị giáo sư, quan viên của Quốc Tử Giám liên danh danh thượng thư, thỉnh cầu khai trừ Lý Chí để chấn chỉnh học phong.
Thẩm Mặc vẫn có chút lý giải đối với tình cảnh của Lý Chí...Nói đến vị lão huynh này, trên vị trí Quốc Tử Giám Bác sĩ, đã cãi vã cùng với Tế tửu, Ti nghiệp, ầm ĩ với đồng sự đồng liêu, trên cơ bản không ngày nào không gây sự, đã đến nông nỗi gà chó không yên, nhân tâm bực bội, không xử lý sẽ không thể làm việc dạy học.
Thẩm Mặc biết, tính cách ngang ngạnh vô độ của Lý Chí miệt thị ngụy Đạo học khiến cho hắn bị người ta ghét. Bầu không khí quan trường ở niên đại này cực kém, ngụy quân tử không cùng ngôn hành thì chỗ nào cũng có. Mà Lý Chí ngứa mắt nhất chính là người như vậy, bởi vậy trong ngôn từ khó tránh khỏi lộ ra vẻ xem thường. Hơn nữa hắn tài trí mẫn duệ, biện tài vô song, cho tới bây giờ không chịu kém lý ai, ngoài miệng không ăn thiệt thòi, cấp trên, đồng liêu ai cũng đắc tội.
Nhưng đây vẫn không phải là nguyên nhân khiến Lý Chí bị người người gọi đánh, không mảnh đất cắm dùi...
~~
Khi Thẩm Mặc đúng giờ đến Quốc Tử Giám, toàn bộ quan viên và giáo sư đều đang đợi ở trước "Kính Nhất đình"... Ngoại trừ Lý Chí.
Mọi người hành lễ với tân nhiệm Tế tửu đại nhân, Thẩm Mặc khoát tay ôn hòa cười nói:
- Mọi người đều là đồng nghiệp cả, ta cũng sẽ không "tam bả hỏa" như tân quan nhậm chức, trước tiên chúng ta cứ tất cả như cũ, nếu như không có vấn đề gì thì vẫn tiếp tục như thế nhé.
Thẩm Mặc tỏ thái độ làm cho các quan viên có vẻ khẩn trương nhẹ nhõm đi không ít. Họ liền đề nghị buổi tối đi Tụ Hiền lâu mở tiệc ăn mừng cho đại nhân.
- Cung kính không bằng tuân mệnh.
Thẩm Mặc cười gật đầu nói:
- Nhưng hiện tại chúng ta cứ mỗi người mỗi việc đi, buổi tối sẽ tập hợp ở chỗ này.
Mọi người đều gật đầu, lại hành lễ với đại nhân rồi sau đó tản ra.
Thẩm Mặc gọi lại một Ngũ kinh bác sĩ hỏi:
- Lý Chí đâu? sao không thấy người của hắn?
- Đang trốn trong phòng đọc sách đấy. - Bác sĩ nói: - Đại nhân cũng không phải không biết, con người hắn... hồ đồ vậy đấy.
Thẩm Mặc cười nói:
- Phiền ngươi gọi hắn đến phòng ta, nói là ta tìm hắn.
- Vâng. - Bác sĩ liền đi truyền lời.
Chẳng mấy chốc, Lý Chí với bộ quan phục cũ nhưng giặt rất sạch sẽ đã tới. Thẩm Mặc đứng dậy đón chào, ôn hòa cười nói:
- Hồng Phủ huynh, đã lâu không gặp, dạo này thế nào?
Trên gương mặt gầy gò của Lý Chí nở nụ cười miễn cưỡng:
- Vẫn thế.
Thẩm Mặc sớm đã quen với tính tình của hắn, cười lơ đểnh:
- Mau mời ngồi, có cả Thiết Quan Âm quê nhà huynh này, thử không?
Lý Chí liền ngồi xuống, rồi im lìm uống trà. Chỉ là Thẩm Mặc không hỏi, hắn tuyệt đối không chịu chủ động nói một câu.
Thẩm Mặc rốt cuộc nhịn không được hỏi hắn:
- Hồng Phủ huynh, ta và huynh coi như là bình thủy tương phùng, ý hợp tâm đầu, vì sao lại xa lạ thế hả?
Kỳ thật Thẩm Mặc nghĩ nói với Lý Chí là -- đang ở quan trường, không chủ động vỗ mông ngựa cấp trên, thì cũng phải cùng cấp trên làm tốt quan hệ, để cho lãnh đạo nhìn thuận mắt luôn luôn là yêu cầu cơ bản cơ mà? Không nói đến ta còn từng giúp ngươi, cho dù ta đắc tội với ngươi thì cũng không nên vác khuôn mặt khổ đại cừu thâm đến để gặp ta chứ? Đương nhiên, y không thể nói ra mọi chuyện tuyệt tình như vậy.
Lý Chí nghe vậy, nét mặt có vẻ áy náy, cúi đầu nhỏ giọng nói:
- Đại nhân nên bảo trì cự ly với ta mới tốt.
- Vì sao? - Thẩm Mặc cười hỏi: - Huynh cũng không phải loạn thần tặc tử, làm gì mà phải bảo trì cự ly?
- Ở trong mắt một số người, ta chính là loạn thần tặc tử.
Lý Chí đề cao giọng:
- Bọn họ có hận ý sâu nặng với tiết học của ta giảng, nói ta truyền bá tà thuyết, không chỉ ngăn cản học sinh đến tiết học của ta, còn không ngừng viết thơ cho Ngự sử đài, hy vọng họ điều tra kẻ dị đoan như ta.
Xem ra hắn còn không biết, Thẩm Mặc đã nhận được thư liên danh cáo trạng của người ta rồi.
Thẩm Mặc nghe vậy lâm vào trầm tư, đối với nguyên nhân chân chính Lý Chí trở thành cái đích cho mọi người chỉ trích, kỳ thật y biết...
Con người Lý Chí, tại trên tư tưởng và dạy học quá mức đặc lập độc hành, so sánh với những ngôn luận kinh thế hãi tục của hắn, bộ "Lý thị phong cuồng giáo học pháp" của hắn quả thật không đáng gì. Thậm chí tính cách ngang ngạnh miệt thị tất cả đạo học của hắn cũng không phải nguyên nhân khiến người ta ghét hắn, bởi vì mọi người coi hắn là kẻ điên, nên không có cảm thấy đáng ghét.
Nhưng có hai điểm làm các nho học giáo sư của Quốc Tử Giám bất kể như thế nào cũng không tiếp thụ được. Thứ nhất là khi hắn giảng bài miệt thị quyền uy, cho rằng tuyệt đại đa số sáng tác lịch sử đều là "toàn thị phi hợp với thánh nhân", lấy tiêu chuẩn "đạo đức chí thượng" của nho gia để đánh giá sự kiện lịch sử cùng nhân vật lịch sử. Loại phương pháp này rất không khách quan, khiến rất nhiều cổ nhân bị oan khó rửa, cũng khiến người đọc sách đời sau bảo sao hay vậy, thị phi chẳng phân biệt được.
Cho nên trong quá trình hắn giảng bài cho học sinh thì rất thích làm một việc, đó là phản án cho cố nhân, hắn cho rằng nên lấy cống hiến của nhân vật đối với lịch sử để đánh giá địa vị của họ, mà không phải xuất phát từ đạo đức.
Trong nửa năm trở lại Quốc Tử Giám, hắn đã phản án cho rất nhiều cổ nhân đã bị cái nắp quan tài kết luận. Trong đó có hiệu quả chấn động nhất có ba vị -- thứ nhất, là Tần Thủy Hoàng. Bởi vì Tần Thủy Hoàng "đốt sách chôn người tài", cho nên 2000 năm qua ông ta vẫn bị nho sinh thóa mạ, làm ra đánh giá khách quan đối với ưu khuyết điểm đúng sai của ông ta. Mà Lý Chí thì ngang nhiên xưng Tần Thủy Hoàng là "Thiên cổ nhất đế", cho rằng ông ta thống nhất chư hầu, phế phong kiến, lập quận huyện, đã kết thúc cục diện trường kỳ hỗn chiến từ xuân thu Chiến quốc tới nay, thực hiện thống nhất quốc gia, cống hiến của ông ta còn vượt xa sai lầm phạm phải, hùng tài đại lược cùng công lao thiên thu của ông ta là điều mà các hoàng đế hậu thế không thể sánh bằng.
Còn có Vũ Tắc Thiên, dựa theo quan niệm truyền thống thì đều cho rằng bà ta là "kẻ soán chính", trái với luân lý cương thường phong kiến. Cho nên đánh giá của lịch đại sử học gia đối với Vũ Tắc Thiên đều là phủ định, thậm chí những kẻ vệ đạo này càng mắng Võ Tắc Thiên là "Tẫn kê ti thần"*. Trong tiếng thảo phạt hầu như là muôn miệng một lời, Lý Chí lại tung hô Võ Tắc Thiên "hơn Cao Tông mười lần, Trung Tông vạn lần". Hắn cho rằng Võ hoàng đế "chuyên lấy tình thương nuôi nhân tài là tâm, an dân là niệm", chỉ một điểm này có thể tuyệt đại đa số đế vương so ra đã kém hơn rồi.