Thẩm Mặc không ngồi thuyền quan, không mặc quan phục, chỉ mang theo mấy hộ vệ, lặng yên mướn thuyền của một gia nhân, rồi đi về hướng Tùng Giang ngoài trăm dặm.
Ngày rời khỏi thành Tô Châu, Thẩm Mặc cảm thấy tâm hồn thoải mái, buồn lo không còn, cái cảm giác vui sướng thích ý đã lâu chưa từng có, thậm chí ngay cả những chuyện buồn đang đè nặng trong lòng cũng vứt hết sang một bên.
Đứng ở mũi thuyền, nhìn các ruộng lúa mới, nông phu và thôn phụ dãi nắng hai bên bờ sông, còn có cánh rừng xanh ngắt, trời xanh mây trắng, đều in hình trên mặt nước xanh biếc, theo từng mái chèo của thuyền phu cùng bèo rong, cá bơi trong nước, dập dờn dưới ánh mặt trời rực rỡ, mở rộng rồi lại dung hòa, mới vừa khôi phục, rồi lại tiêu tán, nương theo thuyền bè lướt trên nước, vòng đi vòng lại, cũng làm cho khóe miệng Thẩm Mặc nở nụ cười hồn nhiên.
Tam Xích khó hiểu hỏi:
- Sao đại nhân lại hài lòng như vậy?
Thẩm Mặc cười ha ha, tay đỡ mui thuyền, cất tiếng nói vang vọng giữa vùng sông nước đồng ruộng:
- Quân bất kiến thì hạ kê, dẫn loại hô quần trác thả đề? Đạo lương dĩ túc chi tiệm phì, mao vũ thoát lạc sung bào trù. Hựu bất kiến lung trung hạc, liễm dực thùy đầu khốn lao lạc? Lung khai nhất đán nhập tằng vân, vạn lý cao tường tòng liêu khuếch.
Nói rồi chắp hai tay sau lưng, hít sâu một hơi không khí tươi mát say lòng người, sảng khoái nói:
- Nhân sinh sơn thủy tu nhận chân, hồ vi lợi lộc triền kỳ thân? Cao xa tứ mã tẫn chất cốc, vân đài lân các giai ai trần. Si di bão hận phù giang thủy, hà tự thừa chu đào hải tân?!
*Thơ của Vương Dương Minh.
Chỉ tiếc tri âm khó tìm, đàn đứt mà người không có. Thiết Trụ và Tam Xích nghe mà chỉ trừng to mắt, nửa phần phản ứng cũng không có.
Tuy nhiên khó tìm không phải là không thể tìm, đúng là vẫn còn có thể. Tìm được một người --tiếng ngâm réo rắt, thân hình tuấn dật, nụ cười mỉm trên khóe môi của y đều khiến cho cô nương ở phía sau khoang thuyền hoa mắt thần mê, trên khuôn mặt trắng nõn như trứng ngỗng kích động thậm chí trong trắng lộ hồng, đôi mắt to long lanh tràn đầy vẻ sùng bái.
Đợi Thẩm Mặc ngâm hết, nàng liền ra sức vỗ tay, tiếng khen ngợi tràn đầy kích động.
Tiếng nói thanh thúy như chim hoàng oanh bỗng chốc đoạt lấy danh tiếng của Thẩm Mặc, mấy người trong vòng ba thước đều nhìn qua.
Cô nương kia chưa tới mười bốn mười năm tuổi, sinh ra ở trên thuyền, lớn lên trên thuyền, lữ khách qua lại nó thấy cũng nhiều, cũng không e lệ như nữ tử bình thường, trái lại còn nhìn bọn họ với đôi mắt to sáng.
Mẹ nàng đang rửa đồ ăn, thấy thế mắng:
- Con kia, sao lại quấy nhiễu nhã hứng của khách nhân, còn không mau nhận lỗi với khách quan.
Cô nương nhỏ giọng lầm bầm:
- Hay thật mà, thơ của công tử làm rất hay.
Lúc này Thẩm Mặc cười ha ha nói:
- Đây cũng không phải là thơ của ta làm, là đại tác của Dương Minh công.
- Công tử đọc vẫn rất hay.
Cô nương lắc đầu nói:
- Kỳ thực nghe không hiểu gì, chỉ cảm thấy nó êm tai.
Thẩm Mặc cười ha ha, vẫy tay nói với cô nương:
- Ngươi qua đây.
Cô nương nhanh nhẩu liếc qua mẹ mình một cái, có ý là, đây không phải là con lười biếng, là khách nhân gọi con qua đấy thôi. Nàng đáp ứng một tiếng:
- Tới rồi!
Như con thỏ nhỏ nhảy qua.
Thẩm Mặc cười ha ha, móc ra mấy thỏi bạc từ trong người:
- Tới thì ngươi là tri âm của công tử ta, tiền thưởng năm lượng bạc.
Cô nương mở hai bàn tay trắng nõn cầm lấy bạc, vô cùng phấn khởi nói:
- Cảm ơn công tử!
- Đưa cho mẫu thân ngươi đi!
Thẩm Mặc cười nói.
Từ khi sinh ra tới nay cô nương đâu có từng thấy qua nhiều bạc như vậy? Chỉ thấy nàng luôn miệng nói cảm ơn, rồi đứng dậy lắc lư mái tóc dài, như con thỏ nhảy vào sau khoang thuyền, sau đó là chuỗi tiếng cười nói như chuông bạc, có lẽ là nói lại chuyện vui mừng đắc ý này cho mẹ nàng.
Lão thuyền nương vội vàng dẫn nữ nhi đi qua thiên ân vạn tạ, chẳng mấy chốc lại chuẩn bị một bàn tiệc hết sức thành ý, mang theo áy náy nói:
- Hiện tại gạo thịt cái gì cũng mắc quá, thuyền nhỏ mua không nổi, chỉ có chút cá tôm này thôi.
Thẩm Mặc cười nói:
- Có cá mè hấp, canh cá, còn có nhiều món nhắm rượu như thế này, làm thuyền phu còn cầu gì nữa?
Thuyền nương liền bảo nữ nhi ở bên cạnh hầu hạ, tiểu nha đầu nhanh mồm nhanh miệng, lớn mật không cố kỵ, quanh năm ở trên sông, cố sự trong bụng cũng nhiều, bắt đầu nhỏ nhẹ kể cho mấy người Thẩm Mặc nghe, mọi người cũng cảm thấy rất thú vị, ăn uống cũng thêm phần thống khoái.
Mãi đến khi mặt trời sắp xuống núi, ba người cơm no rượu say rồi, cô nương mới thu dọn bàn, rồi dâng trà, sau đó cùng thầy me đi ăn cơm.
Thẩm Mặc lại thưởng bạc cho nàng, nhưng lần này nàng nhất quyết không nhận, cười ngọt ngào nói:
- Nương nói không thể quá tham.
Rồi lại nhanh nhẩu chạy ra đằng sau.
~~
Thấy tâm tình đại nhân tốt, lại không có ngoại nhân, Thiết Trụ nhỏ giọng hỏi:
- Đại nhân, chúng ta kêu gọi khắp nơi nhưng không được, sao ngài biết Tùng Giang sẽ có?
- Tựa như thơ không phải là ta làm.
Thẩm Mặc cười nói:
- Tùng Giang có lương cũng không phải ta phát hiện.
Nói rồi từ trong lòng móc ra một phong thơ, quơ trước mắt hai người:
- Là phu nhân của ta nói cho ta biết.
Nói xong lại cảm thấy có chút mất mặt:
- Đương nhiên, vậy không thể nói là ta không bằng cô ấy, mà là cái này cái này...
Tam Xích vội vàng nói tiếp:
- Ngoài cuộc tỉnh táo trong cuộc u mê.
- Chính là ý tứ này!
Thẩm Mặc cho hắn một ánh mắt tán dương:
- Ta là đương cục giả mê mà.
Nói rồi có chút ngại ngùng cười nói:
- Kỳ thực ta chỉ nghĩ tới Hồ Quảng Chiết Giang, lại không nghĩ tới Tùng Giang gần trong gang tấc, ở đây khẳng định là có lương!
- Vì sao Tùng Giang có thể mua được gạo? - Hai người vò đầu bứt tai nói.
- Bởi vì Tùng Giang sản xuất gạo.
Thẩm Mặc từ từ vươn ra hai ngón tay:
- Mặc dù khẳng định cũng bị những người đó từng vơ vét đe doạ qua, nhưng ít ra có hai nhà sẽ không dính dáng đến.
- Hai nhà nào? - Hai người nhỏ giọng hỏi.
Thẩm Mặc liền thấm nước trà lên ngón tay rồi viết lên mặt bàn hai chữ "Từ" và "Tào".
Thấy vẻ mặt hai tên vai u bắp thịt vẫn còn mù mờ, Thẩm Mặc đành phải phân giải cho hai người:
- Từ là Từ gia của huyện Hoa Đình. Nhà họ là Nam trực đãi, thậm chí là địa chủ lớn nhất toàn bộ Giang Chiết, đó mới chân chính là lương điền vạn khoảnh, hầu như toàn bộ huyện Hoa Đình đều là tá điền của nhà họ. Trong nhà đại địa chủ như vậy, cho dù bên ngoài thì một hạt lương thực cũng mua không được, lương thực giữ trữ trong nhà cũng phải còn hơn mười vạn thạch.
Nói rồi cười mà như không cười than thở một tiếng:
- Càng quan trọng là...dựa vào mặt mũi của Từ các lão, họ không cần quá để ý đến Lục gia, đây chính là hy vọng hiện tại của chúng ta.
Đương nhiên hắn cũng biết, hy vọng này rất không đáng tin, mặc dù trong bát đại gia mà Lục Tích nói không có Từ gia, nhưng khó bảo toàn giữa những đại gia tộc không có thông đồng gì với nhau.
*Trực đãi là cách xưng địa khu lệ thuộc kinh sư của Minh triều.
Nam trực đãi là cách gọi chung của châu trực đãi và phủ phụ cận cùng Nam Kinh, là khu hành chính nhất cấp, tên gọi tắt "Nam trực". Sau khi Thanh triều nhập quan, đổi tên Nam trực đãi là tỉnh Giang Nam.
- Vậy "Tào" thì sao?
Ba thước hỏi:
- Trong trăm họ có họ này hả?
- Đầu đất.
Lần này ngay cả Thiết Trụ cũng khinh bỉ hắn:
- Tào là Tào bang!
*Tào: hải vận, chuyên chở bằng đường thuỷ(vận chuyển lương thực bằng đường thuỷ)
- Không sai.
Thẩm Mặc gật đầu nói:
- Chính là Tào bang.
Nói đến Tào bang thì không thể không nhắc đến tào vận (thuỷ vận), cái gọi là tào vận, đó là vật tư của Giang Nam thông qua Đại Vận Hà, vận đến kinh sư, nhằm bảo đảm vật tư cung ứng cho Bắc Kinh và biên quan, lượng vận tải cực kỳ kinh khủng, hàng năm đều có tới sáu bảy trăm vạn thạch lương thực được tập trung từ những vùng như Nam trực đãi, Giang Chiết, Hồ Quảng, thông qua thuỷ vận đưa đến phương bắc, nhân lực phục vụ yêu cầu thế nào có thể nghĩ.
Đương nhiên, mức độ béo bở của nó thì cũng có thể nghĩ.
Trên quan diện là tổng đốc tào vận cùng tào vận tổng binh quan đồng lý tào chính, thống lĩnh thập nhị vệ tổng cộng 127600 người, chuyên trách vận lương bằng đường thuỷ, xưng là vận quân. Còn có giải hộ cùng vận phu phụ trách trưng thu và giải vận lương thực, nhân số cũng có khoảng 10 vạn.
20 vạn người này phân bố tại nghìn dặm Đại Vận Hà đều gánh vác việc lao dịch nặng nề, hoang thì phế nghiệp, gian khổ trăm điều, lại bị sóng gió trôi nổi, quan lại vơ vét tài sản, ắt phải mắc nợ thua lỗ, thậm chí cửa nát nhà tan. Cho dù vận quân bình thường ở hạ tầng cũng bị quan trên cắt xén, chịu đủ ức hiếp.
Lại thêm quan viên, liệt thân, cường hào ác bá ven đường, đều nhìn vào miếng thịt béo bở này, như chưa thỏa mãn lòng tham, luôn tìm mọi cách làm khó dễ, kéo dài thời gian... Bởi vì không may làm lỡ kỳ hạn, đều do bản thân tào thuyền phụ trách, cho nên họ không thể đi vào khuôn khổ.
Cho nên để bảo vệ quân dân tào vận, vì mục đích Tào bang đúng thời cơ sinh ra, trải qua hơn hơn trăm năm phát triển, đã cùng quan binh, dịch phu hạ tầng gắn bó chặt chẽ, tại các thành thị tào vận quan trọng đều có đường khẩu! Họ tổ chức tương đối nghiêm mật, giao tiếp can thiệp với bên ngoài hoàn toàn giao cho bang phái phụ trách, còn mình chỉ cần nghiêm ngặt phục tòng chỉ huy là được.
"Tào bang" phát triển đến hôm nay, cho dù tổng đốc, tổng binh tào vận cũng không thể nào bỏ qua sự tồn tại của nó, cho nên cứ đem các việc như trưng thu, chuyển vận các nơi đều giao phó do quan phủ, Ngự sử các nơi giám sát, sự vụ cụ thể thì tất cả do một tay Tào bang xử lý.